Het complete v&g plan voorbeeld voor de bouw in Nederland

14 december 2025

Een Veiligheids- en Gezondheidsplan (V&G-plan) is veel meer dan alleen een administratieve verplichting; het is de strategische blauwdruk om risico's op de bouwplaats te beheersen. Een goed v&g plan voorbeeld laat zien dat je de veiligheid serieus neemt, en dat is de basis voor elk professioneel en gestructureerd bouwproject.

Waarom een V&G-plan meer is dan een vinkje zetten

Elk bouwproject heeft een stevig fundament nodig. Voor de veiligheid is dat fundament het V&G-plan. Veel aannemers zien dit document nog steeds als een bureaucratische horde, maar in de praktijk is het je meest waardevolle stuk gereedschap om de veiligheid te sturen. Het dwingt je om vooraf, proactief, na te denken over de specifieke risico's van jouw project.

De plicht om een V&G-plan op te stellen komt rechtstreeks uit het Arbobesluit. Deze verplichting geldt niet voor elke kleine klus, maar wel voor situaties die de wetgever terecht als risicovol bestempelt.

Wanneer is een V&G-plan wettelijk vereist?

Je bent verplicht een V&G-plan op te stellen voor bouwprojecten die aan specifieke criteria voldoen. De belangrijkste zijn:

• Omvang van het project: Als de totale duur van het werk de 500 mandagen overschrijdt.
• Gevaarlijke werkzaamheden: Bij projecten met bijzondere risico's, ongeacht de omvang. Denk hierbij aan werken met asbest, de kans op bedelving of de montage van zware prefab elementen.

Een gedegen V&G-plan is geen papieren tijger. Het is een levend document dat de basis legt voor een cultuur waarin veiligheid de norm is. Hiermee voorkom je niet alleen ongevallen, maar ook stevige boetes van de Inspectie SZW.

Deze proactieve aanpak sluit naadloos aan bij de nieuwe realiteit van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb). Een goed gedocumenteerd veiligheidsproces toont namelijk aan dat je niet alleen kwaliteit levert, maar ook de veiligheid van iedereen op de bouwplaats serieus neemt. Voor meer details kun je onze gids over de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen raadplegen.

De impact op veiligheid en efficiëntie

Het nut van een V&G-plan gaat veel verder dan alleen voldoen aan de wet. Het is een cruciaal instrument voor risicobeheersing. Door vooraf de risico's te identificeren en concrete maatregelen te formuleren, creëer je een veel veiligere werkomgeving voor je eigen team en voor je onderaannemers.

Sectoranalyses laten zien dat projecten met een goed V&G-plan 40–50% minder veiligheidsincidenten hebben. Dit cijfer onderstreept hoe een systematische risico-inventarisatie en heldere afspraken direct bijdragen aan een veiliger en efficiënter bouwproces, zoals je kunt nalezen in dit artikel over de rol van V&G-plannen in de praktijk. Het plan werkt als de centrale gids voor iedereen op de bouwplaats en voorkomt een hoop onduidelijkheid en improvisatie.

De anatomie van een ijzersterk v&g-plan

Een V&G-plan is pas effectief als het een heldere, logische structuur heeft. Zie het niet als een verzameling losse documenten, maar als een samenhangend handboek dat iedereen op de bouwplaats direct kan begrijpen en toepassen. De kracht zit ‘m in de details en de projectspecifieke aanpak.

Een generiek plan dat je van de plank trekt en van project naar project kopieert, mist zijn doel volledig. De kern van een écht sterk plan is de projectspecifieke Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E). Hierin duik je diep in de unieke gevaren van juist déze klus. Dit is waar je het verschil maakt tussen een papieren tijger en een levend veiligheidsdocument.

De vaste onderdelen als checklist

Elk V&G-plan, ongeacht het project, bevat een aantal vaste elementen die je als een soort checklist kunt gebruiken. Zorg ervoor dat je deze altijd opneemt, want dat is de basis voor een compleet en rechtsgeldig document. Het gaat om:

• Algemene projectgegevens: De naam, de locatie, de aard van het werk en de geschatte duur.
• Betrokken partijen: Namen en contactinfo van de opdrachtgever, de V&G-coördinator (zowel voor de ontwerp- als de uitvoeringsfase), de hoofdaannemer en eventuele onderaannemers.
• Organisatie en communicatie: Wie is waarvoor verantwoordelijk? Hoe worden instructies gegeven (denk aan toolboxmeetings)? En hoe communiceren we bij calamiteiten?

Deze onderdelen vormen het administratieve fundament. Zonder dit is je plan onvolledig en wordt het in de praktijk een chaos om verantwoordelijkheden toe te wijzen.

De verplichte onderdelen van een v&g-plan

Om het nog concreter te maken, vind je hieronder een overzicht van de essentiële hoofdstukken en de informatie die per onderdeel vereist is volgens het Arbobesluit.

Deze tabel is je spiekbriefje. Zorg ervoor dat elk van deze onderdelen is uitgewerkt voor jouw specifieke project, en je hebt een solide basis te pakken.

Van risico naar concrete maatregel

Het hart van je V&G-plan is de vertaalslag van abstracte risico's naar concrete, uitvoerbare beheersmaatregelen. Dit is waar de meeste plannen te vaag blijven en de plank misslaan. Een goed v&g plan voorbeeld maakt dit juist heel specifiek.

Stel, je hebt een renovatieproject waarbij een dakkapel wordt geplaatst. Een bekend risico is valgevaar. Schrijf dan niet simpelweg "valgevaar" op. Dat zegt niks. Wees specifieker:

Risico: Vallen van hoogte bij het monteren van de dakkapel en het aanvoeren van materialen langs de dakrand. Maatregel: Er wordt een goedgekeurde steiger met volledig leuningwerk rondom de werkplek geplaatst. Alle medewerkers die op hoogte werken, dragen verplicht een valharnas dat is aangelijnd aan een vast ankerpunt.

Een ander voorbeeld: fysieke belasting bij sloopwerk.

• Risico: Rug- en schouderklachten door het handmatig slopen en afvoeren van een zware betonvloer.
• Maatregel: We zetten een minigraver met sloophamer in om de vloer te breken. Het puin wordt met een kruiwagen naar een container op de begane grond gereden via een tijdelijke, stevige hellingbaan.

De informatie die je tijdens werkplekinspecties verzamelt, is goud waard om dit plan levend te houden. Door het automatiseren van je inspectierapporten zorg je ervoor dat nieuwe risico's direct worden opgemerkt en meteen aan het plan kunnen worden toegevoegd.

De onderstaande infographic visualiseert perfect de drie kernfuncties van een goed V&G-plan: het beheersen van risico's, het voorkomen van boetes en het borgen van kwaliteit.

Deze flow laat zien dat een V&G-plan een integraal onderdeel is van een professioneel bouwproces, waarbij veiligheid en kwaliteit hand in hand gaan. Door deze elementen serieus te nemen, bouw je niet alleen aan een veilige werkplek, maar ook aan een ijzersterke reputatie.

Een v&g plan voorbeeld uit de praktijk

Theorie is één ding, maar het is de vertaling naar de bouwplaats waar het echt om draait. Laten we daarom direct in een herkenbaar scenario duiken: de renovatie van een kantoorpand, midden in een drukke binnenstad. Dit v&g plan voorbeeld laat precies zien hoe je abstracte risico's omzet in concrete, werkbare maatregelen.

Project Kantoortransformatie Binnenstad

Stel je voor: een oud kantoorgebouw van vier verdiepingen wordt volledig gestript en opnieuw opgebouwd. De werkzaamheden bestaan uit sloop, gevelreiniging, het installeren van compleet nieuwe techniek en de volledige binnenafwerking. De locatie is een uitdaging op zich, met smalle straten, nauwelijks opslagruimte en continu winkelend publiek en omwonenden die passeren.

Een project als dit zit tjokvol specifieke risico's die je niet even afvangt met een standaard template. Een solide aanpak begint bij het benoemen van de unieke gevaren die deze situatie met zich meebrengt.

Van risicoanalyse naar beheersmaatregelen

Laten we drie veelvoorkomende risico's uit dit project lichten en er direct praktische maatregelen aan koppelen. Dit is de kern van een V&G-plan dat wél werkt.

Risico 1 Logistieke chaos en omgevingshinder De aan- en afvoer van materialen in een smalle, drukke straat is een recept voor gevaar, zowel voor je eigen mensen als voor voorbijgangers.

• Maatregel A: We plannen alle leveringen in een vast tijdslot, bijvoorbeeld tussen 07:00 en 09:00 uur, om de winkelpiek te vermijden. Dit wordt keihard afgesproken met de leveranciers.
• Maatregel B: De werkzone op de stoep wordt duidelijk afgezet met bouwhekken en heldere waarschuwingsborden. Tijdens het laden en lossen begeleidt een verkeersregelaar de vrachtwagens.

Risico 2 Werken op hoogte aan de gevel De gevel moet worden gereinigd en opnieuw gevoegd. Dit brengt niet alleen valgevaar met zich mee, maar ook het risico van vallende objecten.

• Maatregel A: Er wordt een gekeurde en deugdelijk verankerde systeemsteiger geplaatst die de volledige gevel dekt. Alle werkvloeren krijgen kantplanken om te voorkomen dat gereedschap naar beneden valt.
• Maatregel B: De zone direct onder de steiger wordt afgezet als 'verboden gebied' voor onbevoegden. Iedereen die de steiger opgaat, draagt verplicht een helm en veiligheidsschoenen.

Risico 3 De verborgen dreiging van asbest Het pand stamt uit de jaren '70, dus de kans op asbesthoudende materialen is aanzienlijk. Denk aan leidingisolatie, vensterbanken of oud vloerzeil.

• Maatregel A: Vóór de sloop ook maar begint, schakelen we een gecertificeerd bureau in voor een asbestinventarisatie (type A-onderzoek).
• Maatregel B: Wordt er asbest gevonden? Dan komt er een gespecialiseerd saneringsbedrijf. De werkzone wordt hermetisch afgesloten en de verwijdering gebeurt strikt volgens de wettelijke protocollen.

Een V&G-plan is geen document voor in de la. Het leeft en ademt met het project mee. Ziet de uitvoerder een nieuw, onvoorzien risico? Dan moet het plan direct worden aangevuld met een passende maatregel.

Van plan naar praktische uitvoering

De kracht van dit v&g plan voorbeeld schuilt in de details. Het beschrijft niet alleen wat het risico is, maar ook wie verantwoordelijk is, wanneer de maatregel geldt en hoe we de controle houden. De afspraken die je hier vastlegt, sluiten naadloos aan op de eisen in het projectbestek. Meer over het leggen van die fundering lees je in ons artikel over het opstellen van een helder bestek voor de bouw.

Om je op weg te helpen, kun je hieronder een praktisch startpunt downloaden. Dit Word-document is opgezet volgens de structuur die we hier hebben besproken. Pas het direct aan de specifieke kenmerken van jouw eigen projecten aan. Zo hoef je het wiel niet telkens opnieuw uit te vinden en werk je altijd vanuit een bewezen, solide basis.

[Download hier je gratis V&G-plan template (Word/PDF)]

Zie dit voorbeeld als een gids. Gebruik het om je eigen processen scherper te krijgen en te zorgen dat veiligheid de onbetwiste prioriteit is op elke bouwplaats waar jij de scepter zwaait.

Deze V&G-plan fouten wil je absoluut vermijden

Een V&G-plan opstellen is één ding. Ervoor zorgen dat het plan ook echt leeft op de bouwplaats, dat is een tweede. Veel te vaak zie ik zo'n document verdwijnen in een bureaula, om er pas weer uit te komen als de inspectie op de stoep staat. Daarmee schiet je het doel volledig voorbij en neem je onnodige risico's.

Het is cruciaal dat je een V&G-plan ziet als een levend document, niet als een statische formaliteit die je even afvinkt. Een bouwproject is dynamisch en vraagt om continue bijsturing. Door de meest voorkomende valkuilen te herkennen, zorg je ervoor dat jouw plan wél de impact heeft die het moet hebben.

Fout 1: Risico's te algemeen beschrijven

Eén van de grootste fouten is het omschrijven van risico’s in vage, nietszeggende termen. Een kreet als 'valgevaar' is zinloos. Het biedt geen enkel houvast voor concrete actie op de werkvloer.

• Fout voorbeeld: "Risico op vallen tijdens werkzaamheden."
• Hoe het beter kan: "Risico op vallen van de onbeveiligde dakrand op de tweede verdieping tijdens het aanvoeren van dakpannen."

Deze specifieke beschrijving maakt direct duidelijk waar het gevaar zich bevindt en welke maatregelen nodig zijn, zoals het plaatsen van permanente of tijdelijke randbeveiliging. Door calculatie bouwsoftware slim in te zetten, kun je de kosten voor de benodigde veiligheidsmaatregelen al direct koppelen aan specifieke projectonderdelen.

Fout 2: Het plan niet delen met de werkvloer

Een prachtig V&G-plan heeft nul waarde als de mensen die het werk daadwerkelijk uitvoeren er niets van weten. Het is geen document voor de projectleider alleen; het is een praktische gids voor iedereen op de bouwplaats.

Een veelgehoorde klacht is dat het plan te complex is of gewoonweg niet wordt gecommuniceerd. Zorg er dus voor dat de belangrijkste risico's en maatregelen helder worden besproken tijdens de toolboxmeeting. Maak het visueel, gebruik foto's en houd het praktisch.

Fout 3: Het document laten verstoffen

Een bouwproject is nooit statisch. Er gebeuren altijd onverwachte dingen, het werkplan wordt aangepast, of er komt een nieuwe onderaannemer bij. Als je V&G-plan niet meebeweegt met deze veranderingen, verliest het direct zijn relevantie en wordt het een papieren tijger.

Een voorbeeld uit de praktijk: Tijdens een renovatieproject werd besloten om een extra lichtstraat in het dak te maken. Een prima idee, maar die wijziging stond niet in het oorspronkelijke plan. De nieuwe dakopening creëerde een acuut en onbeschreven valgevaar. Het V&G-plan werd pas aangepast na een bijna-ongeval. Dit is een klassiek geval van een plan dat niet 'leeft'.

Een actueel V&G-plan is niet alleen een interne prioriteit; het heeft ook direct invloed op hoe je scoort bij externe controles. Projecten met een actueel en toegankelijk plan komen aantoonbaar beter door inspecties heen en hebben minder last van stilleggingen en boetes. Investeren in governance en digitalisering heeft dus een directe impact op de veiligheid. Meer hierover lees je in deze landelijke agenda voor zorg en veiligheid.

Maak het bijwerken van het plan een vast agendapunt tijdens de wekelijkse projectevaluatie. Koppel het aan werkplekinspecties en moedig je team vooral aan om nieuwe risico's direct te melden.

Hoe digitalisering je V&G-proces versterkt

Waarom zou je in de bouw nog hannesen met papier en losse Word-bestanden, als technologie je kan helpen om veiliger én efficiënter te werken? Digitale tools veranderen het V&G-plan van een statische verplichting die in een map verdwijnt, naar een dynamisch en levend document.

Met software zoals BuilderFlow stel je niet alleen sneller een V&G-plan op met slimme templates, je maakt het ook een actief onderdeel van je dagelijkse werk. Het plan is altijd en overal toegankelijk op een tablet of smartphone, direct op de bouwplaats waar het ertoe doet.

Van papieren tijger naar actieve gids

De échte winst van digitalisering zit in de directe koppeling tussen de werkvloer en het plan. Stel je voor: een uitvoerder ziet een onveilige situatie, zoals een onbeveiligde opening in een vloer. Hij pakt z'n tablet, maakt een foto, voegt een korte spraakmemo toe en koppelt dit direct aan het juiste risico in het digitale V&G-plan.

De verantwoordelijke V&G-coördinator krijgt meteen een melding en kan actie ondernemen. Dit is geen toekomstmuziek meer, maar de realiteit van een strak en geborgd veiligheidsproces.

Door risico's direct vast te leggen met visueel bewijs, maak je veiligheidsmanagement proactief. Je wacht niet tot de volgende toolboxmeeting, maar handelt direct wanneer het nodig is.

Deze aanpak helpt je om sneller te werken, fouten te verminderen en de veiligheid daadwerkelijk te borgen. De data die je verzamelt is bovendien goud waard voor je volgende projecten. Door te analyseren welke risico’s het vaakst voorkomen, kun je je standaard templates continu slimmer maken.

Slimmer en sneller een V&G-plan opstellen

De bouw omarmt steeds vaker digitale hulpmiddelen om V&G-plannen uniformer en sneller op te stellen. Zo biedt de V&G-planner van Volandis een database met zo'n 270 taakrisicoanalyses die je als basis kunt gebruiken. Meer weten? Lees hier over deze digitale V&G-planner en de voordelen.

Echte V&G-software gaat echter nog een stap verder door het hele proces te stroomlijnen:

• Slimme templates: Begin met een ijzersterke basis die je in een paar klikken aanpast aan je specifieke project. Geen gekopieer en geplak meer.
• Visuele data: Voeg foto's, video's en annotaties toe om risico’s en maatregelen ondubbelzinnig vast te leggen. Een beeld zegt vaak meer dan duizend woorden.
• Automatische rapportages: Genereer met één druk op de knop een compleet en professioneel V&G-rapport, klaar om te delen.

Door het proces te digitaliseren, dwing je een gestructureerde en consistente manier van data verzamelen af. Dit maakt je veiligheidsbeleid niet alleen efficiënter, maar ook veel beter te handhaven en te bewijzen richting opdrachtgevers en de Inspectie SZW. Kom meer te weten over hoe onze software je hierbij kan helpen op de homepage.

Nog wat vragen uit de praktijk over het V&G-plan

Om het helemaal af te ronden, duiken we nog even in de vragen die wij in de praktijk het vaakst voorbij horen komen. Korte, duidelijke antwoorden die je direct verder helpen. Zie het als een handige spiekbrief voor als je snel een specifiek antwoord nodig hebt.

Wie is er nu écht de eindbaas van het V&G-plan?

Die verantwoordelijkheid schuift mee met het project. In de ontwerpfase ligt de bal bij de opdrachtgever. Hij is degene die een V&G-coördinator Ontwerpfase aanwijst, die het plan vervolgens opstelt.

Zodra de eerste schop de grond in gaat, kantelt de hoofdverantwoordelijkheid naar de uitvoeringsfase. De hoofdaannemer, die dan de pet van V&G-coördinator Uitvoeringsfase op heeft, is vanaf dat moment de spil. Hij zorgt dat het plan wordt nageleefd, dat iedereen op de hoogte is en dat het document actueel blijft op de bouwplaats.

Moet ik voor elke kleine verbouwing zo'n plan hebben?

Nee, gelukkig niet. Een V&G-plan is wettelijk verplicht voor grotere projecten die langer duren dan 500 mandagen. Of voor klussen met specifieke, hoge risico's, ook al zijn ze kleiner. Denk dan aan werken met asbest, risico op bedelving of de montage van zware prefab elementen.

Voor die standaard badkamerrenovatie of een kleine aanbouw is het dus meestal niet nodig. Maar let op: een goede risico-inventarisatie blijft natuurlijk altijd een slimme zet, hoe groot of klein je project ook is.

Wat is precies het verschil tussen een V&G-plan en een RI&E?

Dit is een klassieke vraag, maar het onderscheid is eigenlijk heel helder. Een RI&E (Risico-Inventarisatie en -Evaluatie) is een algemeen bedrijfsdocument. Het brengt alle arborisico's binnen je hele bedrijf in kaart en is dus niet aan één project gebonden.

Een V&G-plan is juist hyper-specifiek voor één bouwproject. Het focust puur op de risico's die ontstaan door de samenwerking van verschillende partijen op die ene, unieke locatie. De projectspecifieke RI&E is trouwens wél een cruciaal en verplicht onderdeel van dat V&G-plan.

Hoe zorg ik dat het plan ook écht leeft op de bouwplaats?

Communicatie en toegankelijkheid, daar draait alles om. Een plan dat in een map op kantoor stof ligt te vangen, is waardeloos. Je moet ervoor zorgen dat het een actief stuk gereedschap wordt.

De beste manier om een V&G-plan tot leven te brengen, is door het te integreren in de dagelijkse routine. Bespreek de belangrijkste punten wekelijks in de toolboxmeeting, maak risico’s visueel met foto’s en zorg dat iedereen het plan kan inzien op een tablet.

Maak het visueel, maak het bespreekbaar. Gebruik het als leidraad tijdens je werkplekinspecties en moedig iedereen aan om nieuwe risico’s direct te melden. Met slimme software maak je van het plan een interactieve gids in plaats van een statisch document. Het automatiseren van offertes kan hier ook bij helpen, door veiligheidsmaatregelen al direct te koppelen aan de projectcalculatie.

Klaar om je V&G-processen en inspectierapporten voorgoed te stroomlijnen? Ontdek hoe BuilderFlow je helpt om sneller, foutloos en volledig Wkb-proof te werken. Bezoek onze productpagina en zie hoe je uren aan administratie bespaart.